Zdrowie i uroda

Witamina A – właściwości i źródła

witamina a
Napisany przez easylife

Istnieje w dwóch naturalnych formach: witamina A1 (retinol) i witamina A2 (3-dehydroretinol). Jest niezwykle ważna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jakie są właściwości witaminy A i w jakich produktach jej szukać?

 

Witamina A – właściwości

Witamina A jest konieczna dla produkcji pigmentu wzroku – rodopsyny, potrzebnej przede wszystkim do widzenia w szarości. Jej niedobór może prowadzić do kurzej ślepoty. Witamina A jest także istotnym antyoksydantem, dzięki czemu poprawia wygląd skóry, przy jej niedoborze powstaje rogowacenie naskórka i łamliwość włosów i paznokci. Jej inne funkcje: stymuluje wzrost, wzmacnia odporność, wspomaga produkcję hormonów, tworzenie kości, chroni przed nowotworami oraz chorobami serca.

Nadmiar witaminy A

Przedawkowanie witaminy A może powodować pękanie i podrażnienie ust, włącznie z lekkim krwawieniem. Nadmiar tej witaminy jest niebezpieczny u kobiet w ciąży, gdyż może spowodować uszkodzenia rozwojowe płodu.
Zdecydowanie lepiej tolerowana przez organizm i bardziej bezpieczna także w większych dawkach jest prowitamina witaminy A – beta-karoten. Kolejnym bardzo dobrym źródłem witaminy A dla organizmu jest likopen.

Źródła witaminy A

Ogólnie można powiedzieć, że witamina A znajduje się w owocach i warzywach zabarwionych na żółto i czerwono, warzywach zielonych oraz podrobach. Konkretnie są to: marchewka, natka pietruszki, warzywa liściaste, czereśnia, buraki, morele, żółte owoce, jajka, produkty mleczne, rybi tłuszcz, wątroba, algi słodkowodne chlorella i spirulina.

Co polepsza wchłaniania witaminy A: kompleks witamin z grupy B, witamina C, witamina D, witamina E, wapń, fosfor, cynk oraz obecność tłuszczu.

Co pogarsza wchłanianie witaminy A: ostre światło, wysoka temperatura, powietrze, siarczan żelaza, dikumarol, środki przeczyszczające, sterydy, PCB (polichlorowane difenyle), benzoesan sodu, azotyny, aflatoksyny, DDT, biegunka, dysfunkcje żółci i trzustki, niedobór witaminy D, kofeina, nikotyna oraz alkohol.


Niedobór witaminy A

Objawy niedoboru witaminy A:
– suche i łamliwe włosy,
– kruche oraz wolno rosnące paznokcie,
– kurza ślepota,
– zahamowanie wzrostu,
– infekcje i stany zapalne dziąseł i innych narządów,
– suchość i szorstkość skóry,
– brak apetytu,
– bezpłodność,
– uczucie ciągłego zmęczenia.

Objawy nadmiaru witaminy A:
– drażliwość,
– wypadanie włosów,
– powiększenie wątroby i śledziony,
– suchość i świąd skóry,
– wymioty, brak łaknienia, nudności,
– bóle głowy,
– krwawienie z dziąseł,
– zażółcenie skóry.

Ciekawostki:

– jako witamina – retinol, znajduje się tylko w żywności pochodzenia zwierzęcego, a jako prowitamina witaminy A (beta- karoten), znajduje się w żywności pochodzenia roślinnego;

– osoby których praca wiąże się z długim siedzeniem przed monitorem, potrzebują więcej witaminy A;

– beta-karoten występuje szczególnie w czerwonych i żółtych owocach oraz warzywach i jest odpowiedzialny za nasycony żółty, pomarańczowy i czerwony barwnik;

– tylko beta-karoten jest efektywnym przeciwutleniaczem, ponadto jego przedawkowanie nie wykazuje tak dużej toksyczności jak przedawkowanie witaminy A;

– duże dawki witaminy A podawane podczas ciąży mogą wywołać przedwczesną akcję porodową, a także nieprawidłowości i trudności przy porodzie;

– witamina A (zarówno jako retinol i beta-karoten) należy do witamin dość trwałych, która podczas gotowania i prawidłowo przeprowadzonych procesów obróbki termicznej nie ulega zmianie; w bardzo wysokich temperaturach, jak podczas smażenia, dochodzi do dużych strat witaminy A; retinol ulega też łatwo rozkładowi w czasie jełczenia tłuszczu;

– witamina A jest wrażliwa na światło, dlatego dochodzi do jej strat w trakcie opalania;

– warzywa o twardych włóknach (np. marchew) trzeba bardzo dokładnie rozdrobnić – w ten sposób łatwiej zostanie uwolniona witamina A, niezbędna jest także odrobina tłuszczu w potrawie.



2 komentarze

Zostaw komentarz