Kaszel mokry to reakcja obronna organizmu, która ułatwia usunięcie wydzieliny z górnych dróg oddechowych. Kaszel suchy z kolei jest reakcją na podrażnienie gardła, co może wystąpić przy różnego rodzaju infekcjach bądź przesuszeniu śluzówki. Długotrwały kaszel nie tylko powoduje dyskomfort, ale może przerodzić się w poważniejszą infekcję, gdyż w wyniku podrażnienia błona śluzowa staje się “mniej szczelna”, przez co przepuszcza do organizmu więcej chorobotwórczych drobnoustrojów. Dziś przyjrzymy się kilku ziołom, które mogą nam pomóc w walce z kaszlem.
Zioła na kaszel suchy
Kaszel suchy zwany jest również nieproduktywnym, ponieważ oprócz charakterystycznego odruchu nie produkuje żadnej wydzieliny. Może on być wywołany suchym powietrzem, obecnością w nim drażniących pyłów, ale najczęściej jest on wynikiem przeziębienia lub grypy. Towarzyszy mu drapanie i pieczenie w gardle i krtani. W celu poradzenia sobie z tą dolegliwością należy szukać ziół, które będą posiadać właściwości nawilżające śluzówkę oraz niwelujące drapanie.
Do najczęściej stosowanych ziół na kaszel suchy zaliczamy:
- prawoślaz lekarski
- podbiał
- porost islandzki
- babka lancetowata
Prawoślaz lekarski jest bardzo skutecznym ziołem przeciwko kaszlowi suchemu. W medycynie wykorzystuje się jego korzeń oraz liście. Jest on doskonałym źródłem związków śluzowych, witamin oraz soli mineralnych, zawiera także flawonoidy oraz pektynę. Doskonale wspomaga leczenie anginy, zapalenia gardła oraz krtani. Dzięki zawartości związków śluzowych świetnie nawilża śluzówkę uszczelniając ją i tym samym chroniąc organizm przed przedostawaniem się do jego wnętrza drobnoustrojów.
Podbiał pospolity jest źródłem flawonoidów, olejków eterycznych, śluzów, choliny, goryczy oraz śluzów. Składnikom tym podbiał zawdzięcza swoje właściwości wykrztuśne, osłaniające oraz nawilżające. Jest doskonałym wsparciem w łagodzeniu kaszlu, pomaga także zmniejszyć obrzęk gardła.
Do głównych składników porostu islandzkiego zalicza się kwas glukuronowy, polisacharydy, galantomannany, kwasy porostowe, a także śluz, celulozę oraz minerały i witaminy z grupy B. Dzięki takiemu składowi porost ten wykazuje działanie osłaniające i powlekające na błony śluzowe przełyku, gardła i całej jamy ustnej. Dzięki temu doskonale radzi sobie z minimalizowaniem odruchu kaszlu suchego oraz łagodzeniem towarzyszących mu objawów takich jak pieczenie, drapanie w gardle czy suchość.
Kolejnym ziołem polecanym przy suchym kaszlu jest babka lancetowata, posiadająca w swoim składzie między innymi polisacharydy, flawonoidy oraz garbniki. W liściach babki znajdują się takie minerały jak potas, fosfor, cynk, krzem i wapń.
Zastosowanie babki lancetowatej pomaga złagodzić objawy kaszlu, zmniejszyć drapanie w gardle i zregenerować śluzówkę.
Zioła na kaszel mokry
Kaszel mokry zwany produktywnym, pojawia się w przypadku zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Występuje on przy różnego rodzaju stanach zapalnych i infekcjach wirusowych oraz bakteryjnych. Kaszel ma zadanie ułatwić odkrztuszanie wydzieliny, zatem jest jak najbardziej prawidłową i pożądaną reakcją organizmu. Jeśli jednak wydzieliny jest za dużo, często sam kaszel nie wystarcza, aby odkleiła się ona od ścian dróg oddechowych.
Pomocne wówczas będą takie zioła jak:
- majeranek
- czarny bez
- lipa
- dziewanna
Majeranek jest powszechnie stosowanym ziołem w przypadku kaszlu mokrego, gdyż posiada silne właściwości wykrztuśne. Majeranek posiada sporą dawkę witamin, w tym witaminę C, A, E, K, kwas foliowy, a także wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas i cynk.
Majeranek najczęściej stosuje się w postaci maści, które wciera się pod nos w czasie kataru, a także w formie syropów i naparów w przypadku kaszlu mokrego.
Czarny bez jest doskonałym źródłem antyoksydantów, fenolokwasów, triterpenów czy steroli i olejków eterycznych. W czarnym bzie znajdziemy także witaminę C, witaminy z grupy Ba także antocyjany i kwasy organiczne. To właśnie triterpeny zawarte w tej rośliny wspomagają produkcję wodnistej wydzieliny w układzie oddechowym, co sprzyja odruchowi odkrztuszania.
Kwiatostan lipy od wieków wykorzystywany jest w leczeniu przeziębień i infekcji dróg oddechowych. W jego składzie znajdują się między innymi olejki eteryczne, flawonoidy, fitosterole, witamina C oraz niacyna. W przypadku mokrego kaszlu warto stosować lip w postaci naparów, które łagodzą ból gardła, będą działać osłonowo na błony śluzowe, a także ułatwią odkrztuszanie.
Dziewanna jest ziołem, które można spotkać na łąkach w okresie letnim. Preparaty (syropy, napary) na jej bazie mają właściwości wykrztuśne oraz przeciwwirusowe. Dziewanna zawiera w swoim składzie flawonoidy, garbniki, saponiny, związki śluzowe i oklejki eteryczne, dzięki którym nie tylko pomaga w rozrzedzeniu i wykrztuszaniu wydzieliny, ale również działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i moczopędnie.
Stosowanie ziół zarówno na kaszel suchy, jak i mokry, warto skonsultować z lekarzem lub z fitoterapeutą, gdyż podobnie jak każde inne leki, użyte w nieodpowiedni sposób, mogą zaszkodzić naszemu organizmowi.