Szałwia hiszpańska (Salvia hispanica L) zyskuje coraz większą popularność dzięki swym niezwykłym właściwościom prozdrowotnym. Choć znane są i wykorzystywane od setek lat, dopiero od niedawna w Polsce zaczęto zwracać uwagę na nasiona chia. Dowiedzmy się więcej na temat szałwii hiszpańskiej oraz jej nasion chia.
Szałwia hiszpańska – pochodzenie
Roślina ta doskonale znana była ludom Ameryki Środkowej i Południowej, którzy już 4000 lat zajmowali się jej uprawą. To właśnie Aztekowie, Majowie i Inkowie jako pierwsi docenili jej zdrowotne właściwości, włączając nasiona chia do swojej codziennej diety. Jednak z czasem jej popularność zaczęła zanikać, by powrócić dopiero pod koniec XXw. Obecnie szałwia hiszpańska jest uprawiana głównie na terenie Gwatemali oraz Meksyku.
Szałwia hiszpańska jest rośliną o białych lub fioletowych kwiatach oraz szerokich liściach. W jej owocach znajdują się owalne nasiona chia (chia seeds, nasiona szałwii hiszpańskiej).
Nasiona chia – wartości odżywcze
Nasiona szałwii hiszpańskiej zyskały swą popularność właśnie dzięki bogatemu składowi. Zawierają one bowiem dużą ilość cennych kwasów tłuszczowych omega-3 oraz wiele pierwiastków. Przyjrzyjmy się składowi nasion chia nieco bliżej.
100g nasion chia zawiera:
- 490kcal
- 30g tłuszczu (18g kwasów tłuszczowych omega-3, 6 g kwasów tłuszczowych omega-6, 3g nasyconych kwasów tłuszczowych, 2g jednonienasyconych kwasów tłuszczowych)
- 44g węglowodanów
- 16g białka
- 38g błonnika
- 630mg wapnia
- 160mg potasu
- 19mg sodu
- 29mg witaminy E
- 11mg witaminy B3
- 4mg cynku
- 2mg magnezu
Ponadto b są źródłem antyoksydantów, a także nie zawierają glutenu. Dzięki swoim właściwościom higroskopijnym, doskonale kumulują w sobie wodę, co sprawia, że świetnie nawilżają organizm. Z tego względu mają szerokie zastosowanie w diecie sportowców.
Szałwia hiszpańska – zastosowanie
Szałwię hiszpańską można stosować jako składnik codziennej diety. Z rośliny tej spożywa się jedynie nasiona, które wykazują wiele właściwości prozdrowotnych.
Nasiona chia – właściwości zdrowotne
Nasiona szałwii hiszpańskiej doceniane są w szczególności za zawartość w nich drogocennych kwasów tłuszczowych:
Właściwości antynowotworowe
A zwłaszcza przeciw rakowi piersi i szyjki macicy, zapewnia obecność kwasu alfa-linolenowego (ALA). Nasiona chia wskazane są zatem kobietom, które pragną uchronić się przed tego rodzaju nowotworami. Jednocześnie badania naukowe wykazały, iż ten sam kwas może zwiększać ryzyko zachorowania na raka prostaty.
Poprawa koncentracji
Właściwości wspomagające koncentrację zawdzięczamy obecności w nasionach chia kwasów omega-3. Zalecane są więc osobom wymagającym dużego wysiłku intelektualnego, studentom, uczniom, pracownikom umysłowym.
Wspomaganie układu sercowego
Nasiona chia świetnie wpływają na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, dzięki zawartości kwasów omega-3. Nasiona te obniżają poziom złego cholesterolu LDL i zarazem podwyższają poziom dobrego HDL. Ponadto stanowią doskonałą pomoc w walce z miażdżycą i nadciśnieniem.
Wspomaganie trawienia
Duża zawartość błonnika doskonale wpływa na układ trawienny, pobudzając perystaltykę jelit i tym samym zapobiegając zaparciom.
Wspomaganie odchudzania
Nasiona chia zalecane są osobom dbającym o szczupłą figurę. Jak wyżej wspomnieliśmy, nasiona chia pęcznieją pod wpływem wody i dzięki temu zapewniają uczucie sytości na długo.
Poprawa samopoczucia
Wskazuje się również na bardzo dobry wpływ nasion chia na poprawę samopoczucia, a także leczenie i zapobieganie depresji. Doskonale wpływają na układ nerwowy i mają działanie uspokajające, a z drugiej strony dodają energii.
Wzmocnienie układu kostnego
Wysoka zawartość wapnia w nasionach chia sprawia, iż świetnie wpływają one na stan naszych kości. Zalecane są zatem osobom po 30 roku życia, sportowcom oraz chorym na osteoporozę.
Pomoc w cukrzycy
Badania wykazały, iż nasiona chia mogą być doskonałą pomocą w walce z cukrzycą typu 2. Oprócz zawartości błonnika, który jest pomocny diabetykom, nasiona szałwii hiszpańskiej mogą normalizować oporność na insulinę, a jednocześnie zmniejszać ilość tłuszczu oraz cholesterolu we krwi.
Nasiona chia – jak jeść
Nasiona te mogą być doskonałym dodatkiem do jogurtu lub mleka. Świetnie sprawdzą się jako dodatek do sałatek, chleba i ciasteczek zbożowych, a także jako zagęstnik do zup oraz sosów. Nasiona można dodać bezpośrednio do dania lub wcześniej namoczyć w wodzie czy soku, aż napęcznieją i pochłoną płyn.
Warto jednak pamiętać, by nie przekraczać spożycia dziennej dawki nasion chia w postaci ok. 15g, co stanowi ok. 3 łyżeczki.
Nasiona chia – gdzie kupić
Obecnie większość sklepów ze zdrową żywnością oferuje w sprzedaży nasiona chia. Można je również kupić w różnego rodzaju sklepach internetowych.
Nasiona chia – cena
Cena za 100g nasion chia waha się od 5 do 30zł. Warto wybierać te, które pochodzą od sprawdzonych dostawców i są odpowiednio pakowane, co zapobiega dostawaniu się do nasion wilgoci i gniciu.